De keuzeparadox.
Mijn zus is bezig haar huis te verbouwen. Alles draait alleen nog om de tegels in de badkamer. Keramiek, graniet, marmer, metaal, kunststeen, hout, glas en laminaat in alle mogelijke varianten: ze hoeft maar te kiezen. Ik zie haar niet vaak zo in de war: ‘De keuze is gewoon te groot!’
Het probleem?
De XL supermarkt heeft tegenwoordig 48 soorten yoghurt, 134 soorten rode wijn, 64 soorten schoonmaakproducten, alles bij elkaar 30.000 artikelen. We kunnen uit 500 psychische ziektebeelden, duizenden verschillende beroepen en 5000 vakantiebestemmingen kiezen. Zoveel keus is er nog nooit geweest. Vroeger had je 3 soorten yoghurt en 2 soorten kaas.
En toch is keuze een graadmeter van de vooruitgang. Door te kiezen onderscheiden we ons van de steentijd. Door kiezen worden we zelfs gelukkig. Maar er is een grens, namelijk waar de extra keuze funest is voor de kwaliteit van het leven. De vakterm daarvoor is the paradox of choice. Vertaald ‘de keuzeparadox’.
De Amerikaanse psycholoog Barry Schwartz beschrijft 3 redenen.
- Ten eerste leidt meer keuze tot innerlijke verlamming. Bij een groot aanbod kun je niet tot een besluit komen en koop je dus niks.
- Ten tweede leidt meer keuze tot slechtere beslissingen. De stress bij het kiezen is zo groot dat het brein de complexiteit terug brengt tot een enkel criterium.
- Ten derde leidt meer keuze tot ontevredenheid. Hoe kun je er zeker van zijn dat je uit tweehonderd opties de perfecte keuze hebt gemaakt? Dat kun je niet. Hoe meer keus, hoe meer onzekerheid en dus hoe meer kans op ontevredenheid na afloop.
Coronavirus
Een nadenkertje voor jezelf. Ineens werken we allemaal thuis in onze joggingbroek. Kunnen we niet meer naar de sportschool of de kroeg, is de supermarkt bijna leeg en kunnen we niet meer op vakantie. Een soort ‘reset moment’ van deze keuzeparadox. En dus ook een moment om bewust te zijn van de extreme keuzevrijheid die we iedere dag hebben.
Hoe ervaar jij deze dagen? Geeft het je juist rust dat je even niet zoveel te kiezen hebt of verveel je je? Kunnen we ons nog wel vervelen tegenwoordig? Of pak je gelijk je telefoon op het moment dat je even niets te doen hebt? Probeer er voor jezelf eens bij stil te staan wat dit met je doet en hoe je met de dingen omgaat.
Elke week, elke Wise Wednesday delen we een stukje opgedane kennis!
Download deze Wise Wednesday!
Elke woensdag de nieuwe Wise ontvangen in je mail? Schrijf je in!
Recente reacties